Nhiều bất cập trong quy định về thuê đất

Theo ông Đào Trung Chính, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý Đất đai (Bộ TNMT), Luật Đất đai năm 2013 quy định, mỗi hộ gia đình ở Đông Nam bộ, Đồng bằng sông Cửu Long không được giao quá 3ha đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản và đất làm muối.
 

Ông Đào Trung Chính.

Với các tỉnh thành khác không quá 2ha. Với đất trồng cây lâu năm, mỗi hộ gia đình, cá nhân không được giao quá 10 ha đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá 30ha đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được giao nhiều loại đất bao gồm đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối thì tổng hạn mức giao đất không quá 5ha.

Theo ông Chính, nếu cá nhân, hộ gia đình hay tổ chức nào muốn sử dụng diện tích đất lớn hơn hạn mức cho phép để quy hoạch vùng nguyên liệu hay chuyên canh mẫu lớn có thể áp dụng hình thức thuê đất của người dân hoặc nhà nước. Cũng có thể sử dụng hình thức người dân có ruộng góp vốn bằng quyền sử dụng đất. “Với việc thuê đất, không giới hạn diện tích được thuê để khuyến khích phát triển nông nghiệp quy mô lớn”, ông Chính nói.

Tuy nhiên, theo ông Bùi Khắc Vư, Trưởng nhóm nghiên cứu các kiến nghị về đất đai của Liên minh Đất đai (LANDA) thì việc cho thuê đất còn nhiều bất cập, nhất là vấn đề thu tiền cho thuê đất, nên những người muốn thuê đất vẫn gặp khó khăn. Nghị định về thu tiền cho thuê đất, thuê mặt nước (Nghị định 46/2014) quy định một số nhóm đối tượng được trả tiền thuê đất một lần hoặc hàng năm. Một số nhóm chỉ được trả tiền hàng năm. Nhiều trường hợp không có tiền trả tiền thuê đất lâu dài hoặc bắt buộc phải trả tiền thuê hàng năm dễ đối mặt với rủi ro về sự thay đổi trong chính sách thuế đất.

“Khi chính sách thuế đất có sự thay đổi, người thuê đất dễ đối mặt với rủi ro. Vì vậy việc đầu tư làm ăn lớn cũng bị hạn chế”, ông Vư nói. Ngoài ra, theo vị chuyên gia này, việc cho thuê lại đất nông nghiệp cũng đang là vấn đề khúc mắc. Có người thuê lại đất nông nghiệp nhưng sau đó muốn cho thuê lại một phần thì không có chính sách. “Luật quy định thì có vẻ ổn nhưng thực tế khi triển khai có nhiều khúc mắc. Vừa rồi tôi có đi khảo sát ở Bắc Giang, Cần Thơ, thấy có nhiều bất cập trong vấn đề này”, ông Vư nói.