Bán bảo hiểm kiểu "bia kèm mồi"
Một số cư dân chung cư cao cấp cho biết, trong khi tìm mua bảo hiểm bắt buộc cháy nổ theo luật định thì họ nhận được được rất nhiều bản chào mua bảo hiểm khác nhau theo gói với sự đa dạng về mức khấu trừ (khoảng 5 - 20 triệu đồng/vụ tổn thất) cùng với hạn mức bồi thường (đúng giá trị nhà/dưới giá trị nhà).
Đối với các bản chào mua không giống nhau thì giấy chứng nhận bảo hiểm được cấp cũng khác nhau. Trong đó bao gồm giấy chứng nhận bảo hiểm mở rộng mọi rủi ro về tài sản cho nhà chung cư (gồm bảo hiểm cháy nổ bắt buộc), giấy chứng nhận bảo hiểm kết hợp bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, rồi trách nhiệm công cộng và tài sản bên trong…, chứ không hề có đơn riêng được cấp cho bảo hiểm cháy nổ bắt buộc. Do đó, một số cư dân thận trọng còn lo ngại rằng mua thế này thì không biết đã mua đúng và mua đủ loại bảo hiểm cần mua theo luật định hay chưa? có bị tình trạng mua thừa vẫn thừa mà thiếu vẫn thiếu?
Đấy là chưa kể với các mức chiết khấu khác nhau, từ 10 - 25% trước VAT thì tổng số tiền phí phải đóng cuối cùng cũng khác nhau cho dù được tính trên cùng một diện tích căn hộ.
Theo chị Hằng, chủ căn hộ của tòa nhà chung cư cao cấp ở quận Hoàng Mai, diện tích nhà chị là 105 m2 (tính theo diện tích tim tường), tuy nhiên được các doanh nghiệp bảo hiểm chào nhiều mức giá khác nhau.
Chị Hằng kể, chị được BIC chào mức phí 0,105% x diện tích căn hộ x đơn giá xây dựng; bảo hiểm PVI là 0,044%, còn GIC thì chào 0,1%. Chị không rõ mua sao cho đúng, cho đủ. Nhưng bên bảo hiểm thì nói cứ có chữ bảo hiểm cháy nổ bắt buộc trong giấy chứng nhận là được, hơn nữa cứ mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc cộng mọi rủi ro về tài sản thì sẽ đảm bảo có được phạm vi bảo hiểm rộng nhất.
Còn hạn mức bồi thường đối với bảo hiểm trách nhiệm công cộng là 5 tỷ đồng, trong khi BIC chào mức phí phải đóng 1,9 triệu đồng (đã bao gồm VAT và đã chiết khấu) thì Bảo hiểm PVI chào phí 1 triệu đồng.
Rất nhiều mức giá bán bảo hiểm đã được chào mời cho cư dân chung cư |
Qua tìm hiểu của PV từ bản chào của các hãng bảo hiểm nhận thấy, trong khi đi bán sản phẩm mang tính bắt buộc này thì bên bảo hiểm còn tranh thủ chào bán thêm các sản phẩm không bắt buộc khác theo kiểu "bia kèm mồi" khác, điều đó dẫn đến việc loạn phí. Phần lớn các hãng bảo hiểm đều không có bản chào riêng cho sản phẩm bảo hiểm cháy nổ bắt buộc mà đều chào chung một gói sản phẩm bảo hiểm nhà chung cư.
Loạn phí
Theo quy định về bảo hiểm cháy nổ thì chung cư phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc cho cả phần diện tích sở hữu chung của toà nhà và diện tích riêng của căn hộ. Đối với diện tích sở hữu chung, cũng có một vài chủ đầu tư mua đứt, tuy nhiên cũng không ít chủ đầu tư mua sau đó phân bổ chi phí cho các hộ dân.
Còn đối với cư dân, họ phải tự mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc cho phần diện tích căn hộ của mình, ngoài ra chủ đầu tư cũng khuyến khích cư dân mua thêm bảo hiểm trách nhiệm của chủ căn hộ đối với hàng xóm xung quanh. Thậm chí, có ban quản lý chung cư còn đưa hẳn vào hợp đồng mua bán căn hộ điều khoản, theo đó cư dân phải mua bảo hiểm trách nhiệm công cộng với hạn mức 5 tỷ đồng. Có trường hợp còn “răn đe” bằng biện pháp mạnh đó là sẽ ngừng cung cấp dịch vụ nếu như cư dân không mua đúng, mua đủ các loại bảo hiểm trước ngày 30/10/2015.
Các hãng bảo hiểm một phần nắm bắt được nhu cầu trên, một phần cũng để dễ bán nên đã tranh thủ bán thêm các sản phẩm bảo hiểm chung cư mở rộng theo kiểu bán "bia kèm mồi”.
Điều này dẫn đến kết quả là có chung cư mua đủ cả gói bảo hiểm chung cư trọn gói với hạn mức cao nhất (tức bằng với giá trị tòa nhà), do đó mức phí có thể đội lên tới 10 triệu đồng/căn/1 năm (với căn nhà có giá trị theo hợp đồng mua bán căn hộ là gần 7 tỷ đồng). Tuy nhiên, cũng có hộ chung cư ở Minh Khai chỉ mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc với tâm lý để đối phó (để không bị ngừng cung cấp dịch vụ, không bị phạt) với hạn mức bồi thường thấp hơn hẳn so với giá trị tòa nhà nên phí thụt xuống chỉ còn gần 400 nghìn đồng (với căn hộ gần 100 m2, tỷ lệ phí 0,04%).
Trong khi Thông tư số 220/2010/TT-BTC quy định, biểu phí bảo hiểm cháy nổ bắt buộc được áp ở mức 0,14% (chưa bao gồm VAT) và được giảm tối đa 25%.
Nhưng có 1 điều khoản mở nữa được quy định tại Thông tư 220 là đối với mỗi tài sản được bảo hiểm tại một địa điểm có tổng số tiền bảo hiểm có giá trị trên 30 triệu USD Mỹ trên mỗi đơn bảo hiểm, còn mức phí sẽ do bên mua và bên bán thoả thuận trên cơ sở được các nhà tái bảo hiểm chấp thuận. Đó cũng là lý do mà một hãng bảo hiểm lớn đã bán bảo hiểm mọi rủi ro căn hộ chung cư (gồm bảo hiểm cháy nổ bắt buộc) chỉ 0,04% theo kiểu “mua chung” góp cùng trong 1 đơn bảo hiểm mà không hề trái pháp luật.